TATJANA JANKOVIĆ NEDELKOV, crteži i kolaži

Crtice uz crteže i kolaže Tatjane Janković Nedelkov

Poznate priče o ženama u svetu umetnosti uglavnom su varijacije neprestanog otimanja vremena i malenog prostora Sopstva i/ili puta do Svoje sobe, pokušaj prelaska zidina koje dele prihvatljive društvene forme – vaspitanje, tradiciju, stil života, (prve) podele uloga – od izgredničkog bekstva u prostor želja i stvaralačke fantazme kao novog duhovnog utočišta. Ovaj novi stupanj u životnom ciklusu i okretanje ka drugim idealima riskantan je kao i toliko željena Sloboda ili fatum Praznine. U tom procesu promena javlja se razlika između Sebe i Okoline ispoljena, u prvom redu, kao oslobođena volja zaklonjena izvesnim tajnama. Tajna, u enigmatskom podsticaju za likovno izražavanje, kao svojevrstan mehanizam odbrane, artikuliše pitanje sopstvenog identiteta, svrhe i kontinuiteta u životu Eve, Isidore, Milunke, Jefimije, Tanje… Feministički diskurs nije oslobodio ženu mnogih uloga – žena-majka, žena-zaštitnica, žena-brzine ili žena-ne/rasute pažnje – neke od kardinalnih pozicija koje po biološkoj definiciji čine razliku između žene i muškarca.

Za Tatjanu Janković crtež-kolaž je jedna od tačaka stvaralačkog oslonca u kojima je broj likovnih kombinacija gotovo neograničen. Oslobođeno radikalnih zahteva, crtanje ili stvaranje kolaža je danas gotovo intimna zona u kojoj femina (verovatno) čuva najintimniji deo stvaralačkog bića. Vizuelizacija ne/mogućeg. Ovaj medij je i prostor za poigravanje spontanim impulsima i ortografskim sugestijama, ali i malo odmorište i zona mentalne relaksacije. Vraćanje Sebi. Crtež i kolaž svojim medijskim kvalitetima ostavljaju široko polje delovanja. I mogućnosti kolaža su velike, on je zahvalna tehnika utemeljena u radovima velikih majstora – Braka, Pikasa, Tabakovića…

Ipak, u savremenoj likovnoj praksi kolaž je zadržao poziciju tihog prisustva. Tatjana Janković kombinuje crtež sa kolažom čija plastična rešenja postiže decentnim aplikacijama, uslojavanjem, crtanjem, docrtavanjem, tragovima boda i uboda u tkivo papirne podloge. Taktilno, krhko i fragilno. Ovo apartno polje oživljeno je i dodavanjem pausa u čijoj se srebrnoj transparentnosti naziru skriveni autorski znaci, moć poruke. Koloristički akcenti bliski Volsovim mrljama deo su tananih faktura malih apstrakcija kolažnih pasaža i nagoveštenih situacija. U građenju kompozicije gotovo muzičkog piana spontani zapisi i zapisivanje grade senzibilizovano crtačko tkivo sugestivnih tonova u kojima su često sačuvani i asocijativni tragovi figure. Očito, slikarka svojim malim formatima obezbeđuje da se u fokusu vidnog polja rad sagleda kao celina. Kolažni radovi na papiru Tatjane Janković svojim fragmentarnim delovima mogu se razumeti i kao deo procesa u toku nastajanja jedne celovite idejne i vizuelne celine.

Ljiljana Ćinkul

Tatjana Janković Nedelkov, diplomirala (1990) i magistrirala (1997) na slikarskom odseku Fakulteta primenjenih umetnosti u Beogradu, gde od 1998. godine predaje na predmetu Crtanje i Slikanje. Član je ULUS-a. Izlagala na brojnim kolektivnim izložbama.

Samostalne izložbe:

1993, 2001. Beograd, Galerija Kolarčevog narodnog univerziteta, slike

1994. Beograd, Galerija-knjižara “Plavi jahač”, slike

2007. Novi Sad, Mali likovni salon, crteži

2011. Smederevo, Galerija savremene umetnosti Smederevo, crteži

2012. Beograd, Galerija Feniks, crteži

2013. Negotin, Galerija Doma kulture “Stefan Mokranjac”, crteži

2014. Novi Sad, Kulturni centar Novog Sada – Likovni salon, crteži

2014. Aranđelovac, Galerija Aleksandar Đonović

2017. Beograd, Galerija grafičkog kolektiva, crteži

Nagrade:

1994. Beograd, Otkupna nagrada 35. oktobarskog salona